Examinator Feike Vermaning: ‘Voor leerlingen met een visuele handicap spannen we met elastiekjes driehoeken op een spijkerbord.’
Feike Vermaning geeft wiskunde aan vmbo- en havoleerlingen op het Luzac Lyceum in Heerenveen. Na een drukke carrière in het bedrijfsleven koos hij in 1997 voor het docentschap. Al snel raakte hij betrokken bij de staatsexamens. Eerst als corrector, later als examinator, en sinds een paar jaar ook als vakvoorzitter wiskunde. ‘Als manager van een groot bedrijf stond ik in contact met allerlei verschillende mensen. Dit miste ik als docent. Bij de staatsexamens vond ik weer de afwisseling en de bredere maatschappelijke blik die ik zocht.’
Elke keer verrast
‘Ik wist van tevoren niet dat werken als examinator zo divers was. Je reist het hele land af. Je komt op plekken en ontmoet mensen die je normaal gesproken niet zou ontmoeten. Ik heb examens afgenomen op een instituut voor visueel gehandicapten. Je weet van tevoren waar je naartoe gaat. Je bereidt je goed voor, maar je wordt alsnog verrast. Bij wiskunde toetsen we natuurlijk meetkundige dingen. Iemand moet hoeken kunnen berekenen. Bij een ziend iemand toon je dan een plaatje. Voor een leerling met een visuele handicap spannen we met elastiekjes driehoeken op een spijkerbord, die de leerling kan voelen. Je ziet dan hoe iemand voelt of er een rechte hoek in zit, of hij de stelling van Pythagoras kan toepassen, of dat de berekening anders moet. Dat is geweldig om te zien! Alle kennis zit erin. Je haalt het er alleen op een andere manier uit.’
Onderdeel van succesverhalen
‘Succesverhalen. Daar doe je het voor. De leerling moet voelen dat hij of zij de kans heeft om een succesverhaal te worden. Soms komen leerlingen helemaal in zichzelf gekeerd binnen. Ze blokkeren als het ware en zijn geneigd om op te geven. Vooral in het vso zie je dat. De grootste uitdaging is om die blokkades op te heffen en de leerling de kans te bieden om zichzelf te laten zien. Die uitdaging ga je elke keer weer aan. Samen met de andere examinatoren natuurlijk. Je leert enorm van elkaar. Helaas lukt het niet altijd om leerlingen op de praatstoel te krijgen. De gunfactor is hoog, maar uiteindelijk moet ik wel de goede antwoorden horen.’
‘Examenkandidaten die zich zelfstandig voorbereiden zijn weer op een andere manier bijzonder. Zij worstelen zich geheel op eigen kracht door de lesstof heen, zonder hulp van een onderwijsinstituut. Je hoort wat ze met hun diploma willen doen. Welke doelen ze voor ogen hebben. Het is mooi om hun gedrevenheid te zien. Zo was er een militair wiens droom het was om verpleegkundige te worden. Daarvoor moest hij eerst zijn vmbo-diploma halen. Zo'n iemand reist dan in vol legerornaat naar de examenlocatie af, tussen zijn gewone werk door. Als examinator kom je iemand tegen op weg naar zijn of haar doel. Onderdeel mogen zijn van iemands succesverhaal, maakt dat ik echt met een tevreden gevoel naar huis ga.’
Te leuk om te stoppen
‘Ik wil dit werk nog zo lang mogelijk blijven doen. Het is elke keer weer indrukwekkend. Daarnaast is het natuurlijk leuk om met collega’s met je vak bezig te zijn. Samen vormen we een hechte club. Iedereen is enthousiast. Maar de studenten zijn natuurlijk het belangrijkst. Je kan echt iets voor een ander betekenen.’